Հայ միջնադարյան աշխարհընկալման համակարգում լայնորեն տարածված էին մահը հաղթահարելու երկու հիմնական համալիրներ` «հավերժ խնջույքը» և «հավերժ կռիվը»: Միջնադարյան խնջույքի գագաթնակետը «գինարբուքն» էր, որի ժամանակ երևան է գալիս գինու` որպես կենաց կամ աստվածային հեղուկի ողջ «զորությունը»։ Գինին հին հասարակություններում արյան հետ իր արտաքին նմանության և օրգանիզմի վրա ունեցած ներգործության շնորհիվ առասպելապոետիկ մտածողության մեջ հեշտությամբ փոխարինում էր արյանը` դրանով իսկ` ձեռք բերելով մահը հաղթահարելու, անմահություն պարգևելու սրբազան գործառույթ: Մահը հաղթահարելու նույն պատկերացումն է ընկած ժողովրդական-եկեղեցական տոներին սրբավայրերում կազմակերպվող խնջույքի հիմքում, նույն ծիսաառասպելական գործառույթն է ընկած նաև հանգուցյալի պատվին տրվող ճաշկերույթի հիմքում, որը հնում կազմակերպում էին հենց գերեզմանի վրա կամ գերեզմանոցում: Թվում է, նման մոտեցման դեպքում խաչքարային պատկերաքանդակներում «կյանքի բաժակն» ըմպելու և խնջույքի տեսարանները լրիվ բացատրելի են դառնում։ Հանգուցյալը պատկերացվում էր դրա միջոցով իր մահը հաղթահարող, սեփական անմահությունն ապահովող։
