Հակակուի սբ․ Աստվածածին եկեղեցին
Տեղադրություն
Եկեղեցին գտնվում է Արցախի Հանրապետության Հադրութի շրջանի Հակակու գյուղում: Խորհրդային տարիներին գյուղը մտնում էր Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի Հադրութի շրջանի մեջ: 2020 թվականի պատերազմի հետևանքով Հակակու գյուղը, ինչպես և ամբողջ Հադրութի շրջանը օկուպացված են Ադրբեջանի կողմից:
Ճարտարապետա-հորինվածքային նկարագրություն
Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին գտնվում է գյուղի կենտրոնում (նկ. 1): Ծավալա-տարածական հորինվածքով եռանավ բազիլիկ է՝ 13,40X9,60 մետր չափի ուղղանկյուն հատակագծով (նկ. 2):
![Tr Ekegeci Akaku](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/Tr-Ekegeci-Akaku.jpg?v=1623593105)
![նկ. 1 Եկեղեցու ընդհանուր տեսքը, լուս. Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/001-2-1.jpg?v=1623586887)
նկ. 1 Եկեղեցու ընդհանուր տեսքը, լուս. Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:
Արևելքում ավարտվում է կիսաշրջան խորանով և նրան կից ուղղանկյուն ավանդատներով: Թաղակապ և երկթեք տանիքի տակ առնված սրահը նավերի է բաժանվում զույգ կամարների օգնությամբ, որոնք հենվում են երկու ազատ և երկու զույգ պատկից սյուների վրա (նկ. 3, 4):
![նկ. 4 Եկեղեցու երկթեք տանիքը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/004-1-1.jpg?v=1623586880)
նկ. 4 Եկեղեցու երկթեք տանիքը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:
![նկ. 5 Եկեղեցու արևելյան ճակատը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/005-1-1.jpg?v=1623586877)
նկ. 5 Եկեղեցու արևելյան ճակատը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:
![նկ. 7 Եկեղեցու արբանյակային լուսանկարը, Caucasus Heritage (cornell.edu) կայքից:](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/HT.055-S-Astvatsatsin_Hakaku.jpg?v=1627028785)
նկ. 7 Եկեղեցու արբանյակային լուսանկարը, Caucasus Heritage (cornell.edu) կայքից:
![նկ. 2 Եկեղեցու հատակագիծը, Մկրտչյան Շ., Լեռնային Ղարաբաղի պատմաճարտարապետական հուշարձանները, էջ 120:](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/002-3.jpg?v=1623593284)
նկ. 2 Եկեղեցու հատակագիծը, Մկրտչյան Շ., Լեռնային Ղարաբաղի պատմաճարտարապետական հուշարձանները, էջ 120:
![նկ. 3 Եկեղեցու ներքին տեսքը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/003-1.jpg?v=1623586882)
նկ. 3 Եկեղեցու ներքին տեսքը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:
Պատերը շարված են մանր ու կոպտամշակ քարերով ու կրաշաղախով, կամարները, դռան և լուսամուտների բացվածքները իրականացված են սրբատաշ քարերով (նկ. 5): Եկեղեցու միակ մուտքը գտնվում է հարավում (նկ. 6): Ըստ շինարարական արձանագրության՝ եկեղեցին կառուցվել է 1621 թվականին (Մկրտչյան 1985, 119-120):
![նկ. 6 Եկեղեցու գլխավոր մուտքը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:](https://monumentwatch.org/wp-content/uploads/2021/06/007-2-scaled.jpg?v=1622720843)
նկ. 6 Եկեղեցու գլխավոր մուտքը, լուս.` Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախախարության Հուշարձանների պահպանության վարչության շտեմարան:
Վիճակը պատերազմից առաջ և հետո
Եկեղեցին Արցախյան պատերազմների ժամանակ չի տուժել: Ինչպես ցույց է տալիս մեր գորրծընկերների՝ Caucasus Heritage (cornell.edu), տրամադրած լուսանկարը, եկեղեցին 2021 թվականի հուլիսի 7-ի դրությամբ կանգուն է (նկ․ 7)։
Գրականություն
- Մկրտչյան Շ., Լեռնային Ղարաբաղի պատմաճարտարապետական հուշարձանները, Երևան, 1985:
Հակակու գյուղ
Արցախ