Ծաղկավանքի Սբ․ Աստվածածին եկեղեցին
Տեղադրությունը
Սբ․ Աստվածածին եկեղեցին գտնվում է Հադրութի շրջանի Ծաղկավանք գյուղի կենտրոնում (նկ. 1)։ Ծաղկավանք գյուղը 2020 թվականի հոկտեմբերից բռնազավթված է Ադրբեջանի կողմից։
Պատմական ակնարկ
Ծաղկավանք գյուղը գտնվում է Հադրութի շրջանում, Հադրութ քաղաքից 12 կմ դեպի հյուսիս-արևելք։ 19-րդ դարի վերջերին և 20-րդ դարի սկզբին գյուղը կոչվում էր Խարմանջուղ (Բարխուտարեանց 1895, 46), Խորհրդային կարգերի հաստատումից հետո՝ Խրմանջուղ։ 1991 թվականի դեկտեմբերին ադրբեջանական զորքերը գրավել և հրդեհել են գյուղը։ Արցախյան առաջին ազատամարտից հետո գյուղն ազատագրվել է։ 1995 թվականին այն վերանվանվել է Ծաղկավանք։
Ճարտարապետա - հորինվածքային քննություն
Եկեղեցին կառուցվել 1830 թվականին։ Միանավ ուղղանկյուն սրահ է, արևելյան կողմում լայն կիսաշրջան խորանով ու երկու ավանդատներով։ Գլանաձև թաղը հենվում է որմնասյուներից բարձրացող երկու կամարների վրա։ Միակ մուտքը բացվում է հարավից։ Հարավային պատին կա մեկ լայն լուսամուտ։ Տեղանքի թեքության պատճառով եկեղեցին արևմտյան ճակատով ամբողջությամբ և հյուսիսային հատվածով մասնակի թաղված են հողի մեջ (նկ․ 2)։ Խորհրդային տարիներին եկեղեցին օգտագործվել է տնտեսական նպատակներով, իսկ եկեղեցու հարավային հատվածին կից կառուցվել են շինություններ, որոնց փլվելու արդյունքում եկեղեցու մուտքը կիսափակվել է։
Վիճակը պատերազմից առաջ, ընթացքում և հետո
Մինչև 2020 թվականի սեպտեմբեր եկեղեցին կանգուն էր։ Ներկայիս վիճակի մասին տեղեկություններ չկան։
Գրականություն
- Բարխուտարեանց 1895 - Բարխուտարեանց Մ․, Արցախ, Բագու։
- Բալայան Վ․, Արցախի հանրապետության բնակավայրերի պատմության ուրվագծեր, Երևան, 2020։
Ծաղկավանքի Սբ․ Աստվածածին եկեղեցին
Արցախ