ՄԱԿ-ի Հաագայի Արդարադատության միջազգային դատարանը «Ռասայական խտրականության բոլոր ձևերի վերացման մասին միջազգային կոնվենցիայի» շրջանակներում 2023 թվականի փետրվարի 22-ին որոշում է կայացրել Լաչինի միջանցքի ապաշրջափակման վերաբերյալ՝ մերժելով Ադրբեջանի հակընդդեմ հայցը Լույս է տեսել «Արցախի Հանրապետության Քաշաթաղի շրջանի ամրոցները» գիրքը Լույս է տեսել Տիգրան Ալեքսանյանի «Միջնադարյան հուշարձանների ուսումնասիրությունը Խաչենի իշխանության տարածքում» գիրքը Լույս է տեսել Րաֆֆի Քորթոշյանի «Արցախի վտանգված հայկական քրիստոնեական ժառանգությունը» գիրքը «Արցախի մշակութային ժառանգության մշտադիտարկում» ծրագրի տարեկան հաշվետվությունը «Ընդդեմ ցեղասպանության հանցագործության» 4-րդ Գլոբալ ֆորումում «Նորագույն տեխնոլոգիաները և մշակութային ժառանգության պաշտպանությունը» թեմատիկ քննարկման մասին Ֆրանսիայի Հանրապետության Սենատը 295 կողմ և 1 դեմ ձայների հարաբերակցությամբ 2022 թվականի նոյեմբերի 15-ին ընդունել է Հայաստանին աջակցող և Ադրբեջանի նկատմամբ պատժամիջոցներ առաջարկող բանաձև Ադրբեջանի առաջին տիկին և փոխնախագահ Մեհրիբան Ալիևան հրաժարվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «բարի կամքի դեսպանի» կոչումից Եվրոպական խորհրդարանը «Մշակույթի և միջազգային մշակութային հարաբերությունների նոր եվրոպական օրակարգ» 2022 թվականի զեկույցի նախագծում դատապարտել է Ադրբեջանի կողմից հայկական ժառանգության ոչնչացման քաղաքականությունը Շուշիի գեղարվեստի գործերի կորուսյալ հավաքածուների ներկայացումը Ստեփանակերտում Կայացավ «Արցախի հոգևոր ու մշակութային ժառանգության պաշտպանության խնդիրներն ու վտանգները» խորագրով միջազգային գիտաժողովը «Արցախի մշակութային ժառանգության մշտադիտարկում» ծրագրի թիմն Արցախում «Սբ․ Հակոբավանքի վերականգնում և համայնքի զարգացում» վերնագրով համաժողովի շուրջ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 77-րդ նստաշրջանում բարձրաձայնվեցին նաև Արցախի մշակութային ժառանգության պահպանության խնդիրները «Արցախը պատմական և ժամանակակից համատեքստում» թեմայով միջազգային գիտաժողով Մոսկվայում «Արցախի մշակութային ժառանգությունը հարձակումների թիրախում» հետազոտության էլեկտրոնային տարբերակը հասանելի է www.monumentwatch.org կայքում Բերձորում, Աղավնոյում և Ներքին Սուսում ավարտվել է անկախության շրջանի հուշարձանների տարհանման գործընթացը Բյուզանդական ուսումնասիրությունների Հայ ազգային կոմիտեի կոչը Բերձորում, Աղավնոյում և Սուսում սկսվել է անկախության շրջանի հուշարձանների տարհանման գործընթացը Կայացել է «Կովկասի ժառանգության մշտադիտարկում» (Caucasus Heritage Watch: https://caucasusheritage.cornell.edu/) կայքի շնորհանդեսը Կայացել է Համլետ Պետրոսյանի և Նժդեհ Երանյանի «Արցախի կոթողային մշակույթը», Համլետ Պետրոսյանի և Հայկուհի Մուրադյանի «Արցախի մշակութային ժառանգությունը հարձակումների թիրախում» գրքերի և «Արցախի մշակութային ժառանգության մշտադիտարկում» // www.monumentwatch.org կայքի շնորհանդեսը ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտի 2021 թվականի կրոնական ազատությունների հանձնաժողովի տարեկան զեկույցի անդրադարձը Ադրբեջանի կողմից Արցախի օկուպացված տարածքներում հայկական մշակութային ժառանգության ավերածություններին Հանդիպում «Կովկասի ժառանգության մշտադիտարկում» ծրագրի համահիմնադիր, Կոռնելի համալսարանի դասախոս Լորի Խաչադուրյանի հետ Պարզաբանում՝ Հաագայի միջազգային դատարանի որոշումը 1965 թվականի «Ռասսայական խտրականության բոլոր ձեվերի մասին կոնվենցիայի» մի տարածված մեկնաբանության մասին Համլետ Պետրոսյան, Նժդեհ Երանյան․ «Արցախի կոթողային մշակույթը» Համլետ Պետրոսյան, Հայկուհի Մուրադյան․ «Արցախի մշակութային ժառանգությունը հարձակումների թիրախում» Համլետ Պետրոսյան․ Արցախի մշակութային ժառանգությունը հարձակումների թիրախում (հոդված https://gfbv-voices.org/ կայքում) Հանդիպում Արցախի Հանրապետության Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի փոխնախարար Լեռնիկ Հովհաննիսյանի հետ Եվրախորհրդարանի սույն թվականի մարտի 9-ին ընդունած՝ Լեռնային Ղարաբաղում մշակութային ժառանգության ոչնչացման մասին (2022/2582(RSP) բանաձևի ամբողջական տեքստը Եվրախորհրդարանը ճնշող մեծամասնությամբ ընդունեց բանաձև Լեռնային Ղարաբաղում Ադրբեջանի կողմից հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացման վերաբերյալ Քառակողմ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առաքելություն ուղարկել Ադրբեջան և Հայաստան Եվրախորհրդարանը հայ ռազմագերիներին ազատ արձակելու մասին բանաձեւ է ընդունել Հանդիպում Հայաստանում Արցախի մշտական ներկայացուցիչ Սերգեյ Ղազարյանի հետ Մեկնարկել է “Monuments of Artsakh” կայքը Հայկական արվեստը, որը Ադրբեջանը կարող է «ջնջել» եկեղեցիներից Հաագայի միջազգային դատարանի որոշումը 1965 թվականի «Ռասսայական խտրականության բոլոր ձեվերի մասին կոնվենցիայի» Ադրբեջանի կողմից խախտումների մասին Մարտական հենակետերը մշակութային արժեքների մոտակայքում տեղակայելու և անշարժ հուշարձանները ռազմական նպատակով օգտագործելու վտանգների մասին Հաագայի արդարադատության միջազգային դատարանը մերժել է Ադրբեջանի հայցն ընդդեմ Հայաստանի՝ ադրբեջանական մշակութային ժառանգության ոչնացման և էթնիկ զտումների մեղադրանքով
